Jemplang Pangéling - Sajak-Sajak Godi Suwarna

"Susoshiki with Maple Leaves in the Tatsuta River" (1920-1940), koléksi Rijksmuseum.

 

JEMPLANG PANGÉLING

aing keur natah aksara
kana batu dina kalbu nu hurung kahuru waktu 
kecap-kecap wening, kalimahna nu dumeling
medar warnaning katresnan jeung cahyaning katineungna
sabada mumunggang umur dikepung lalayung gandrung 

aing anteng nganggit angin
nu ngahiuk ti sampalan pangumbaran angen-angen
jadi galindeng kamelang jeung siriwik kapeurihna
basa gending mirig jempling digelar geter kakayon
di hiji leuweung nu keur sumedeng nyoréngcang

aing nu ngaréka mangsa
rerencepan mulas laut ku balébat jeung layungna
Ngagenclang-genclangkeun béntang satengahing samagaha
barang mangpirang parahu kalangsu di banjarkarang 
basa lambak nu ngagolak bet manjang ngabarungsinang

(08)  





SANGHIANG GEULANG

aya hiji geulang
beurang-peuting hibar lebah pigeulangan
cahayana sumarambah kana daging jeung tulangna  
langkung hurung batan asih nu marengan ngajuringkang
ti lulurung waktu nu direureumpeuk halimun
ka mumunggang umur nu ngagulubur

aya hiji geulang
rerencepan namperkeun genclang katineung 
boa ngan jadi karaha satengahing gelebug panéka wanci
sanggeus hirup ngaguritkeun ruruhit kana raraheut
kari gurat ngarorocét guliweng warnaning luang
nu kasampeur ti saban sisimpang mangsa

aya hiji geulang
nu ngahiang tina pamuntang pigeulang
kumalayang ka handeuleum ilang satengahing mongkléng
nilar mangpirang kalangkang paburantak ‘na kongkolak
kari ramo susur-sasar ngajeungkalan jalan angin
nu nyiriwik ka lawang jugang sorangeun

(08) 





SITUS NAGRI LAYUNG

dina hiji soré, sanggeus ringkang gararing digarang beurang   
geuning anjog kalangkangna ka lawang leuweung karamat
létah nu karasa hangit ukur ngelun ngalisankeun sampurasun
dirampésan ku séah sora turaés, dihiap-hiap tonggérét
lalaunan rérégan mimiti peuray tina kalbu nu ngabatu   
     
nincak lawang sakéténgna asa hanjat kana umpakan halimun
sirah ngebul; aksara jeung angka-angka, ringkang mojang,
sajak nu tacan parat dirumat, séwu rusiah nu teu kateguh, 
sesebitan kayakinan, jadi saab tingkalayang tina tarang
kaseuseup ku rénghap daun, namper jadi bukur jempling

ngalinjing ngukur kukujur tengahing dingding kakayon    
jangkung mana tungtung hulu nu kungsi nyuhun purnama 
jeung pucuk-pucuk kadaka nu antaré nyusud imut panopoé
geuning beuheung bet koropok balas nananggeuy babatok
nu beurat da leuwih rembet alahbatan sahunyudan alimusa

cunduk ka puseuring leuweung kagembang jumblengan waktu 
kapireng kawih bihari gumalindeng ngaludang sakur katineung;
ngukir-ngukir kalakay katut sirungna, natah batu jeung lukutna,
nyusun ruruntuhan angin, nangtungkeun catang jeung pangpung,
ngajanggélék jadi hiji nagri agréng pangimpungan gebur layung             
 
(08)

LAKON KAKAYON

ngajujut lacak kakayon

nu akar katut jangkarna nanjeurkeun leuweung karamat 

ti abad-abad kalarung, ratusan windu maheutkeun jangji

yén satampah lemah suci kudu langgeng dililiuh ku parancah

dibénténg ririung tangtung sangkan teu diranjah wayah

sanajan rarangkang rangsak tapak tatu nyiksik kalbu

tangkal demi tangkal

aranteng ngaragameneng, manteng ka jabaning langit 

gentur tapa ngisat rasa di jagat nu gunjang-ganjing

ngaguar galur kakayon

nu areuyna ngantengkeun tatalibatin ti hiji nagri bihari

ti puseur handeuleum sieum panyeungceum luang karuhun  

mulan-malén dangdaunan namperkeun inghak jeung surak 

nyakséni tiitistinulis nu dipahat dina batu, dina angin

satacan dangiang bencar jadi pirang-pirang lumar 

rénghap régang

nyeuseup hujan nu gumulung ngepung pangpung 

jeung katiga nu ngadadak ngagentak ngaduruk pucuk

nyukcruk lalakon kakayon

nu katémbong tingjungkiring maku waktu tanding batu 

jeung nu runtag tinggal tunggul, ngababatang jadi catang

lir nyaksian ratusan taun wewesén tengahing kalang papastén   

di leuweung nu beuki oléng, nu nyoréngcang semu lénglang

kekembangan nu ngahiang bakal manjang dumalingding  

  

kalakay demi kalakay

kumalayang ka tungtung buana nyungcung

kawas pirang-pirang mantra nu rabeng digerendengkeun

(08)

GODI SUWARNA, lahir di Tasikmalaya taun 1956. Taun 1976 kungsi kuliah di IKIP Bandung. Salila kuliah aktip dina kagiatan téater jeung sastra. Dina widang téater, Godi remen jadi aktor, nulis naskah, nepi ka nyutradaraan. Taun 1980-an ngagabung jeung grup téater STB. Manggungkeun naskah drama “King Lear”, “Sang Naga”, jeung “Impian di Tengah Musim”. Ari dina sastra Sunda, Godi kaasup pangarang gulangkep. Buku kumpulan sajakna nyaéta Jagat Alit (1979), Surat-Surat Kaliwat (1982), Blues Kéré Lauk (1992), Sajak Dongéng Si Ujang (1998), jeung Tariking Angin (2013). Ari buku kumpulan carponna nyaéta Murang-Maring (1985), Serat Sarwa Satwa (1995), jeung Carios Si Urat Emas (2018). Taun 2007 medal novélna, Sandékala. Néma kana Déng anu medal taun 2009. Tilu kali dilélér hadiah Rancagé pikeun taun 1993, 1996, jeung 2008. Sarta sababaraha kali dilélér hadiah sastra LBSS, DK Ardiwinata, jeung Oeton Moehtar. Remen diondang manggung maca sajak ka luar negeri. Di antarana ka Belanda, Itali, Jepang, jeung Australia. Taun 1998 mokalan nyieun acara kasenian Nyiar Lumar di Kawali, anu tuluy manjang nepi ka kiwari. Ayeuna tumetep di Ciamis. Sajak "Jemplang Pangéling" jeung sajak-sajak séjénna saméméhna kungsi dimuat dina majalah Cupumanik, No. 67 Taun VI No. 7 Pébruari 2009.